‘సంచార్ సాథీ’ యాప్‌పై వివాదం: ఫోన్లలో ప్రీ-ఇన్‌స్టాల్ ఆదేశాలపై తీవ్ర వ్యతిరేకత..

365తెలుగు డాట్ కామ్ ఆన్ లైన్ న్యూస్,న్యూఢిల్లీ, డిసెంబర్ 2,2025: కొత్త స్మార్ట్‌ఫోన్‌లలో తప్పనిసరిగా ‘సంచార్ సాథీ’ (Sanchar Saathi) మొబైల్ అప్లికేషన్‌ను ముందే ఇన్‌స్టాల్ చేయాలంటూ కేంద్ర టెలికమ్యూనికేషన్స్ విభాగం (డీఓటీ – DoT) జారీ చేసిన ఆదేశాలపై దేశవ్యాప్తంగా తీవ్ర వ్యతిరేకత వ్యక్తమవుతోంది.

ఈ నిర్ణయాన్ని ప్రతిపక్ష నేతలు, డిజిటల్ హక్కుల కార్యకర్తలు తీవ్రంగా తప్పుబడుతున్నారు. ఈ యాప్‌ను ‘పెద్దన్న నిఘా’ (Big Boss surveillance) సాధనంగా, దేశ పౌరులను పర్యవేక్షించేందుకు ఉద్దేశించిన ‘డిస్టోపియన్ టూల్’గా వారు అభివర్ణిస్తున్నారు.

ఆదేశాలపై ప్రతిపక్షాల మండిపాటు
ఈ యాప్‌ను ఫోన్లలో ప్రీ-ఇన్‌స్టాల్ చేయాలనే డీఓటీ ఆదేశాలు రాజ్యాంగ విరుద్ధం అని కాంగ్రెస్ నాయకులు విమర్శించారు.

శివసేన (యూబీటీ) రాజ్యసభ ఎంపీ ప్రియాంక చతుర్వేది, కేంద్ర ప్రభుత్వం మొబైల్ ఫోన్లలో శాశ్వత ఫీచర్‌గా ఈ యాప్‌ను తప్పనిసరి చేయడం ‘మరో బిగ్ బాస్ నిఘా ఘట్టం’ అని మండిపడ్డారు.

దేశంలోని ప్రతి పౌరుడిని పర్యవేక్షించేందుకు ఇది ఒక ‘దుర్మార్గపు పరికరం’గా మారుతుందని కాంగ్రెస్ నాయకుడు కేసీ వేణుగోపాల్ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు.

‘సంచార్ సాథీ’ ఉద్దేశం ఏమిటి?
‘సంచార్ సాథీ’ వెబ్‌సైట్‌ను డీఓటీ 2023లో ప్రారంభించింది. మోసపూరిత ఫోన్ కాల్స్‌ను గుర్తించడం, దొంగిలించిన ఫోన్లను (ఐఎంఈఐ ద్వారా) బ్లాక్ చేయడం, వినియోగదారులు తమ పేరు మీద ఉన్న మొబైల్ కనెక్షన్ల సంఖ్యను తనిఖీ చేయడం వంటి లక్ష్యాలతో ఈ యాప్‌ను రూపొందించారు.

నిఘా, భద్రతాపరమైన ఆందోళనలు..
స్మార్ట్‌ఫోన్ తయారీదారులకు డీఓటీ జారీ చేసిన ఆదేశాల వల్ల, ఈ యాప్‌ను యూజర్లు అన్‌ఇన్‌స్టాల్ చేయలేకపోవచ్చు. ఇది మరింత ఆందోళన కలిగిస్తోంది.

ఒక ప్రభుత్వ యాప్‌కు ఫోన్ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్‌లో రూట్ యాక్సెస్ లభించిన తర్వాత, ఓవర్-ది-ఎయిర్ అప్‌డేట్ల (Over-the-air update) ద్వారా అదనపు అనుమతులను తీసుకోగల సామర్థ్యం ఉంటుందని సైబర్‌ సెక్యూరిటీ నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.

దీనిపై ఓ సైబర్‌ సెక్యూరిటీ కన్సల్టెన్సీ సహ వ్యవస్థాపకులు మాట్లాడుతూ, “ఒక రెగ్యులేటరీ సంస్థ ‘మాల్‌వేర్ ఆపరేటర్‌’గా మారడం భారతదేశంలో ఆశ్చర్యకరమైన విషయం.

ప్రభుత్వ యాప్‌కు రూట్ యాక్సెస్ ఉంటే, అప్‌డేట్ ద్వారా ‘ఎక్కువ అనుమతులు’ పొందడానికి అవకాశం ఉంటుంది” అని వ్యాఖ్యానించారు.

భవిష్యత్తులో ఈ ప్రీ-ఇన్‌స్టాల్డ్ యాప్ ద్వారా మాల్‌వేర్ (Malware) లేదా స్పైవేర్‌ను (Spyware) పంపే ప్రమాదం ఉందని డిజిటల్ హక్కుల కార్యకర్తలు తీవ్రంగా ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.