365తెలుగుడాట్ కామ్ ఆన్ లైన్ న్యూస్,హైదరాబాద్, నవంబర్ 2, 2025: సాంప్రదాయ ఆచారాల్లో కొన్నింటిని ప్రశ్నించే ధోరణి పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, భర్త చనిపోయినప్పుడు భార్య బొట్టు తుడిచివేయడం, గాజులు పగలగొట్టడం వంటి ఆచారాల వెనుక ఉన్న కారణాలు, ప్రస్తుత సమాజంలో వాటి అవసరంపై చర్చ జరుగుతోంది.
ఈ విషయంలో ధర్మశాస్త్రాలు, మానసిక ఆరోగ్యం (Mental Health),శారీరక ఆరోగ్యం (Physical Health) కోణాల ప్రకారం ఎంతవరకు సమంజసం..?
- ఆచారం vs ఆధునిక దృక్పథం..
సాంప్రదాయ నమ్మకాలు: తాళిబొట్టు, బొట్టు, గాజులు అనేవి వివాహిత స్త్రీకి చిహ్నాలుగా, ఆమె సౌభాగ్యానికి సూచికగా భావించేవారు. భర్త మరణంతో ‘శుభకార్యాలు’ దూరమయ్యాయని, ఆ ఆనవాలును తొలగించాలనే భావనతో ఈ ఆచారాలు ఏర్పడ్డాయి.
పితృస్వామ్య సమాజం..
ఈ ఆచారాలు కేవలం పితృస్వామ్య సమాజంలో స్త్రీకి విలువను తగ్గించి, ఆమెను “విధవ”గా గుర్తించడానికి ఏర్పడ్డాయని కొన్ని వాదనలున్నాయి. ఇవి స్త్రీపై అణచివేతగా, ఆమెను సమాజం నుంచి వేరుగా చూసే పద్ధతిగా విమర్శలు ఉన్నాయి.
- మానసిక ఆరోగ్య కోణం (Mental Health Perspective)..
తీవ్ర విచారం..
జీవిత భాగస్వామిని కోల్పోయిన స్త్రీ తీవ్రమైన విచారం (Grief), ఆందోళన (Anxiety) ఒత్తిడికి లోనవుతారు. ఇటువంటి సమయంలో, అప్పటికప్పుడు గాజులు పగలగొట్టడం, బొట్టు తుడిచివేయడం వంటి ఆచారాలు ఆమె మానసిక వేదనను మరింత పెంచే అవకాశం ఉంది.
మానసిక మద్దతు ముఖ్యం..
ఈ సందర్భంలో స్త్రీకి కావలసింది, ఆమె దుఃఖాన్ని అర్థం చేసుకొని, ఓదార్చి, భావోద్వేగ మద్దతు (Emotional Support) ఇవ్వడం. ఆమె ధరించే వస్తువులు కాకుండా, ఆమె మానసిక ఆరోగ్యంపై దృష్టి పెట్టడం ముఖ్యమని ఆధునిక వైద్యులు, మానసిక నిపుణులు (Psychologists) చెబుతున్నారు.
- శారీరక ఆరోగ్య కోణం (Physical Health Perspective)..
గాజులు – వైబ్రేషన్స్..
గాజులు వేసుకోవడం వెనుక ఆరోగ్యపరంగా శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేనప్పటికీ, కొన్ని ఆయుర్వేద, సాంప్రదాయ సిద్ధాంతాలు గాజుల రాపిడి వల్ల చేతి నరాలకు మంచి వైబ్రేషన్స్ (Vibrations) కలిగి, రక్త ప్రసరణ (Blood Circulation) మెరుగుపడుతుందని, హార్మోన్లు సమతుల్యంగా (Hormones Balance) ఉంటాయని నమ్ముతాయి. అయితే, ఈ వాదనలకు శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేవు.
పసుపు, కుంకుమ..
సంప్రదాయ కుంకుమ, పసుపులో యాంటీసెప్టిక్ (Antiseptic) లక్షణాలు ఉంటాయి. ఇది నుదుటిపై పెట్టుకోవడం రక్త ప్రసరణకు మంచిదని భావించినా, బొట్టు తొలగించడం వల్ల శారీరక నష్టం ఏమీ ఉండదు.
వ్యక్తిగత ఎంపికే ముఖ్యం..
ఆచారాలను పాటించాలా వద్దా..? అనేది పూర్తిగా వ్యక్తిగత ఎంపిక (Personal Choice). వైద్యపరంగా చూస్తే, బొట్టు తుడవడం లేదా గాజులు పగలగొట్టడం అనేది స్త్రీ శారీరక లేదా మానసిక ఆరోగ్యానికి ఎలాంటి నష్టం లేదా ప్రయోజనం చేకూర్చదు.
ఈ సంక్లిష్టమైన సమయంలో, దుఃఖంలో ఉన్న స్త్రీని బలవంతం చేయకుండా, ఆమెకు నైతిక, మానసిక మద్దతు ఇవ్వడమే సమాజం చేయగలిగే అత్యుత్తమ సాయం అని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.