365తెలుగు డాట్ కామ్ ఆన్ లైన్ న్యూస్,భోపాల్,మార్చి 14,2023:భోపాల్ గ్యాస్ దుర్ఘటనకు సంబంధించి డౌ కెమికల్స్ నుంచి అదనపు నష్టపరిహారం చెల్లించాలని కేంద్రం కోరిన క్యూరేటివ్ పిటిషన్‌ను సుప్రీంకోర్టు కొట్టివేసింది.
దీంతో గ్యాస్ బాధితులతో పాటు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి కూడా పెద్ద ఊరట లభించింది. 2010లో దాఖలైన క్యూరేటివ్ పిటిషన్‌పై సుప్రీంకోర్టు జనవరిలో విచారణను పూర్తి చేసింది. తీర్పును రిజర్వ్‌లో ఉంచి మంగళవారం తీర్పు వెలువరించింది.
1989లో సుప్రీంకోర్టు పరిహారం నిర్ణయించినప్పుడు 2.05 లక్షల మంది బాధితులను పరిగణనలోకి తీసుకున్నారని కేంద్ర ప్రభుత్వం తన పిటిషన్‌లో పేర్కొంది.
ఈ సంవత్సరాల్లో, గ్యాస్ బాధితుల సంఖ్య రెండున్నర రెట్లు పెరిగి 5.74 లక్షలకు పైగా ఉంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, నష్టాలు కూడా పెరగాలి.
పరిహారం పెంపునకు సుప్రీంకోర్టు అంగీకరించి ఉంటే భోపాల్‌లోని లక్షలాది మంది గ్యాస్ బాధితులు కూడా లబ్ధి పొంది ఉండేవారు. అయితే, కోర్టు ఈ వాదనలను తోసిపుచ్చింది.
యూనియన్ కార్బైడ్ మాతృ సంస్థ డౌ కెమికల్స్‌తో 1989లో ఒకసారి కుదుర్చుకున్న ఒప్పందాన్ని తిరిగి ప్రారంభించలేమని స్పష్టం చేసింది.
కేసు
డిసెంబరు 2-3 రాత్రి భోపాల్‌లోని యూనియన్ కార్బైడ్ (ప్రస్తుతం డౌ కెమికల్స్) కర్మాగారం నుండి మిథైల్ ఐసోసైనేట్ (MIC) గ్యాస్ లీకైంది. దీంతో వందల సంఖ్యలో మరణాలు సంభవించాయి.
ప్రమాదం జరిగిన ముప్పై తొమ్మిదేళ్ల తర్వాత, జస్టిస్ ఎస్‌కే కౌల్ నేతృత్వంలోని సుప్రీంకోర్టు రాజ్యాంగ ధర్మాసనం 1989లో నిర్ణయించిన రూ.725 కోట్లకు అదనంగా రూ.675.96 కోట్ల పరిహారం చెల్లించాలనే పిటిషన్‌పై తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది.
2010 డిసెంబర్‌లో కేంద్ర ప్రభుత్వం దాఖలు చేసిన ఈ పిటిషన్‌ దాదాపు 13 ఏళ్ల తర్వాత ఇప్పుడు నిర్ణయం తీసుకుంది. అయితే ఒక్క రూపాయి కూడా ఎక్కువ చెల్లించేందుకు సిద్ధంగా లేమని డౌ కెమికల్స్ ఇప్పటికే సుప్రీంకోర్టులో స్పష్టం చేసింది.
అదనపు పరిహారం కోరేందుకు ఇదే ఆధారం
మే 4, 1989న, గ్యాస్ దుర్ఘటన కోసం యూనియన్ కార్బైడ్ అప్పట్లో 470 మిలియన్ డాలర్లు అంటే రూ.725 కోట్లు చెల్లించాలని సుప్రీం కోర్టు తీర్పునిచ్చింది. ప్రమాదంలో 3,000 మంది మరణించారని, రెండు లక్షల మందికి పైగా ప్రజలు ప్రభావితమయ్యారని దాని ఆవరణ.
వెల్ఫేర్ కమిషనర్ 15 డిసెంబర్ 2022 నాటి నివేదిక ప్రకారం, భోపాల్ గ్యాస్ దుర్ఘటన కారణంగా ఇప్పటివరకు 5,479 మంది మరణించారు. 1989లో, 50,000 మంది స్వల్ప గాయాలతో బాధపడుతుండగా, శాశ్వత వైకల్యంతో బాధపడుతున్న 20,000 మందిపై పరిహారం ఆధారపడింది.
ఈ సంఖ్య వరుసగా 35 వేలు, 5.27 లక్షలకు పెరిగింది. అంటే 1989 మే 4న మొత్తం బాధితులు 2.05 లక్షలు కాగా, అది 5.74 లక్షలకు పెరిగింది.
యూనియన్ కార్బైడ్ నిరసన తెలిపింది
యూనియన్ కార్బైడ్‌ను డౌ కెమికల్స్ కొనుగోలు చేసింది. దాని తరపున సీనియర్ న్యాయవాది హరీష్ సాల్వే సుప్రీంకోర్టులో వాదించారు. సెటిల్‌మెంట్‌లో కేసును మళ్లీ ప్రారంభించే ప్రసక్తే లేదని కోర్టుకు తెలిపారు.
యూనియన్ కార్బైడ్ ఘటనకు సంబంధించి ఇప్పటి వరకు జవాబుదారీతనం ఏర్పాటు కాలేదు. అందువల్ల, అతనిపై పరిహారం అదనపు భారం విధించబడదు.
ఈ సందర్భంలో ఏమి జరిగింది
భోపాల్‌లోని యూనియన్ కార్బైడ్ కర్మాగారం నుండి 2-3 డిసెంబర్ 1984 రాత్రి విష వాయువు లీకైంది.
మే 4, 1989న, సుప్రీంకోర్టు UCCని $470 మిలియన్ల నష్టపరిహారాన్ని తిరిగి పొందాలని ఆదేశించింది.
1991లో భోపాల్ గ్యాస్ బాధితుల సంస్థల రివ్యూ పిటిషన్‌ను సుప్రీంకోర్టు తిరస్కరించింది.
నష్టపరిహారాన్ని పెంచాలన్న డిమాండ్‌ను తిరస్కరించారు. కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అదనంగా పరిహారం ఇవ్వాల్సి ఉంటుందన్నారు.
22 డిసెంబర్ 2010న కేంద్ర ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టులో క్యూరేటివ్ పిటిషన్‌ను దాఖలు చేసింది. ఇందులో అదనపు నష్టపరిహారం కోరారు. 14 మార్చి 2023న, సుప్రీంకోర్టు ఈ క్యూరేటివ్ పిటిషన్‌ను కొట్టివేసింది.