365తెలుగు డాట్ కామ్ ఆన్ లైన్ న్యూస్,ఏప్రిల్ 29,2024: ఏప్రిల్ 29ని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అంతర్జాతీయ నృత్య దినోత్సవంగా జరుపుకుంటారు. ఈ రోజును జార్జెస్ నోవెర్రే జ్ఞాపకార్థం జరుపుకుంటారు.
ఈ దినోత్సవాన్ని మొదటిసారిగా 1982లో ఇంటర్నేషనల్ థియేటర్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (ఐటీఐ) నిర్వహించింది. ఈ ప్రత్యేక సందర్భంలో, కొన్ని ప్రసిద్ధ భారతీయ శాస్త్రీయ నృత్యాల గురించి తెలుసుకుందాం.
అంతర్జాతీయ నృత్య దినోత్సవం, ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 29న ప్రపంచవ్యాప్తంగా గొప్ప వైభవంగా జరుపుకుంటారు. చాలా మంది నృత్యాన్ని కేవలం వినోద సాధనంగా భావిస్తారు, కానీ అది అంతకంటే చాలా ఎక్కువ. పురాతన కాలంలో, నృత్యం ద్వారా కథలు చెప్పారు.
మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా, అనేక రకాల నృత్య రూపాలు ఉద్భవించాయి, అయితే భారతదేశంలోని కొన్ని సాంప్రదాయ నృత్యాల మాయాజాలం ఇప్పటికీ అలాగే ఉంది, అయితే అవి భారతదేశంలో మాత్రమే ప్రసిద్ధి చెందాయి, కానీ ఇప్పుడు వాటికి విదేశాలలో కూడా అభిమానులు ఉన్నారు.
ఈ రోజు, అంతర్జాతీయ నృత్య దినోత్సవం సందర్భంగా, భారతదేశంలోని అలాంటి కొన్ని శాస్త్రీయ నృత్య రూపాల గురించి తెలుసుకుందాం.
కథక్ (ఉత్తర ప్రదేశ్)
కథక్ అనేది ఉత్తర భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధ శాస్త్రీయ నృత్యం, ఇందులో కథను నృత్యం ద్వారా ప్రదర్శించారు. ఇందులో హావభావాలు, రాగాలు, హస్త హావభావాలు, లయలతో కథలు చెప్పారు.
ఇది చాలా పాత నృత్య శైలి. ఇది మహాభారతంలో కూడా ప్రస్తావించారు. మొఘల్ కాలంలో ఈ నృత్యాన్ని కోర్టులో ప్రదర్శించారు. కథక్ ప్రధాన ఆకర్షణ చక్కర్ , ఘుంగ్రూ. ఉత్తర ప్రదేశ్, ఈ శాస్త్రీయ నృత్యంలో జైపురి ఘరానా, లక్నో ఘరానా, బనారసి ఘరానా, రాయ్‌ఘర్ ఘరానా వంటి నాలుగు ఘరానాలు ఉన్నాయి.
ఈ శాస్త్రీయ నృత్యంలో ప్రసిద్ధ కళాకారులు పండిట్ లచ్చు మహారాజ్, పండిట్ బిర్జు మహారాజ్, సితార దేవి, శోభనా నారాయణ్.
భరతనాట్యం (తమిళనాడు)
భారతదేశంలోని రెండవ ప్రసిద్ధ శాస్త్రీయ నృత్యం భరతనాట్యం, దీని మూలం తమిళనాడు అని నమ్ముతారు. దక్షిణ భారతదేశంలోని ఈ నృత్యం తమిళనాడులోని దేవదాసీలచే అభివృద్ధి చేయబడిందని నమ్ముతారు. ఈ నృత్యం భరత ముని నాట్యశాస్త్రం నుండి ప్రేరణ పొందింది.
ఈ నృత్యం భారతదేశంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన నృత్యంగా పరిగణించబడుతుంది. వివిధ రకాల భంగిమలు,నటన కూడా నృత్యంలో చేర్చారు. మల్లికా సారాభాయ్, పద్మా సుబ్రమణ్యం, సోనాల్ మాన్‌సింగ్, యామినీ కృష్ణమూర్తి ఈ నృత్యానికి సంబంధించిన ప్రసిద్ధ పేర్లు.
మోహినియాట్టం (కేరళ)
మోహినియాట్టం, కేరళ శాస్త్రీయ నృత్యం కూడా చాలా అద్భుతమైన నృత్యం. ఇది లయ, భంగిమ,సంగీతం ద్వారా ప్రదర్శించబడుతుంది. ఈ నృత్య కళ విష్ణువు మోహిని అవతారం నుండి ప్రేరణ పొందిందని నమ్ముతారు. మోహిని రూపంలో ఉన్న భస్మాసురుడిని విష్ణువు సంహరించినట్లు చెబుతారు.
ఇది కేరళలోని పురాతన దేవాలయాల నుంచి ఉద్భవించింది. మోహినియాట్టం నృత్యంలో భరతనాట్యం, కథాకళి రెండింటి మిశ్రమ రూపాన్ని చూడవచ్చు. హేమ మాలిని, శ్రీదేవి, కె. కళ్యాణి అమ్మ టంకమణి, కళా దేవి మొదలైనవారు మోహినియాట్టం నృత్యం చేసే ప్రసిద్ధ పేర్లు.
కూచిపూడి (ఆంధ్రప్రదేశ్)
కూచిపూడి ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌లోని ప్రసిద్ధ నృత్య శైలి. ఇంతకుముందు ఈ నృత్యాన్ని దేవాలయాలలో పురుషులు మాత్రమే ప్రదర్శించేవారు, కాని తరువాత మహిళలు కూడా ఇందులో పాల్గొనడం ప్రారంభించారు.
ఈ నృత్యం ప్రత్యేకించి దాని ప్రత్యేక భంగిమలు, వ్యక్తీకరణలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇందులో డ్యాన్సర్లు విచారం, సంతోషం, ప్రేమ, కోపం ఇలా అన్నింటిని చాలా విభిన్నంగా చిత్రీకరిస్తారు.
ఒడిస్సీ (ఒడిశా)
ఒడిశా రాష్ట్రంలోని ప్రసిద్ధ ఒడిస్సీ నృత్యం కూడా చాలా పురాతనమైన, ప్రసిద్ధ శాస్త్రీయ నృత్యం. ఈ నృత్యం సంగ్రహావలోకనం కోణార్క్ సూర్య దేవాలయం శాసనాలలో కూడా చూడవచ్చు.
ఈ నృత్యం ద్వారా హిందూ దేవతల జీవితాలకు సంబంధించిన కథలను ప్రదర్శించారు. దృశ్యపరంగా, దాని ప్రదర్శన భరతనాట్యం లాగా కనిపిస్తుంది.
మాధవి ముద్గల్, కుంకుమ్ మొహంతి, రామిల్ ఇబ్రహీం, గంగాధర్ ప్రధాన్, కేలుచరణ్ మోహపాత్ర ఒడిస్సీ నృత్యానికి సంబంధించిన ప్రసిద్ధ పేర్లు.